EK SAYFA – 519-3
باب التبكير
إلى العيد.
10. Bayram Namazlarına Erkenden Gitmek
-وقال
عبد الله بن
بسر: إن كنا
فرغنا في هذه
الساعة، وذلك
حين التسبيح.
Abdullah İbn Büsr (namaz kılmak mekruh olan vakit çıktıktan
sonra kılınan tesbih namazı vaktini kasdederek namazı ağırdan alan imama) şöyle
demiştir: "Biz şimdiye kadar bayram namazını çoktan kılmış olurduk."
حدثنا
سليمان بن حرب
قال: حدثنا
شعبة، عن زبيد،
عن الشعبي، عن
البراء قال: خطبنا
النبي صلى الله
عليه وسلم يوم
النحر قال: (إن
أول ما نبدأ
به يومنا هذا
أن نصلي، ثم
نرجع فننحر،
فمن فعل ذلك
فقد أصاب
سنتنا، ومن
ذبح قبل أن
يصلي فإنما هو
لحم عجله
لأهله، ليس من
النسك في شيء).
فقام خالي أبو
بردة بن نيار،
فقال: يارسول
الله، أنا
ذبحت قبل أن
أصلي، وعندي
جذعة خير من
مسنة، قال:
(اجعلها
مكانها، أو
قال: أذبحها،
ولن تجزي جذعة
عن أحد بعدك).
[-968-] el-Berâ İbn Âzİb'ten nakledilmiştir: "Resûlullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem bir Kurban Bayramı namazından sonra bize hutbe îrad etti ve
şunları söyledi: "Bizim bu günde yapacağımız ilk şey namaz kılmak
olacaktır. Sonra döner kurbanlarımızı keseriz. Kim bu şekilde hareket ederse
şüphesiz bizim sünnetimize uymuş olur. Kim de namazdan önce hayvanını kesecek
olursa bu ailesine ikram etmek üzere erkenden kestiği bir etlik olur. Bunu
Kurban Bayramı için kesilmesi gerekli olan bir kurban saymak mümkün
değildir."
Bunun üzerine dayım Ebu Bürde İbn Niyâr kalkıp Resûlullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e: "Ey Allah'ın Resulü, ben namazı kılmadan
önce hayvanımı kestim bile. Fakat bir yaşını doldurmadığı halde bir yaşından
daha gösterişli duran bir keçim var, bunu kurban edeyim mi?" diye sorunca
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem şu cevabı verdi: "Bu keçiyi Önceden
kestiğin hayvanın yerine kurban et. Fakat senden sonra hiç kimse için böyle bir
keçiyi kurban etmek geçerli olmayacaktır."
AÇIKLAMA: İbn Battal şöyle demiştir: "İslam Hukuku
bilginleri (fakîhler) bayram namazlarının güneş doğmadan önce ve güneş
doğarken kılınamayacağı konusunda görüş birliği halindedir (icmâ). Bayram
namazının kılınacağı vakit, nafile namazın kılınmasının artık caiz olduğu
vakittir." Fakat "Bayram namazının ilk vakti güneşin doğduğu
andır" diye beyan edilen görüş bu icma İddiasını zedelemektedir.
Bayram namazı vaktinin güneşin tam tepe noktasından batıya doğru
yöneldiği an’a (zeval) kadar devam edip etmediği konusu tartışmalıdır. İbn
Battal yukarıda zikredilen Abdullah İbn Büsr hadisine dayanarak vaktin zeval
anına kadar devam etmeyeceğini söylemiştir. Ancak bu hadisin İbn Battal
tarafından işaret edilen bu hükme delaleti açık değildir.
İmam Buhârî'nin el-Berâ'dan naklettiği hadiste geçen "Bizim
bu günde yapacağımız ilk şey namaz kılmak olacaktır" sözü bayram gününde
namaza hazırlanmak ve musallaya gitmek üzere yola çıkmak dışında hiçbir şeyle
ilgile-nilmemesİ gerektiğini göstermektedir. Buna bağlı olarak ortaya çıkan
sonuç ise şudur: "Namazdan önce namaz dışında hiçbir şey yapmamak. Bu da
zorunlu olarak namazı erkenden kılmayı gerektirir."